شهری با تاریخی پیچیده و دراماتیک، قدیمیتر از رم، با قدمتی 2800 ساله، که به شهر صورتی معروف بوده و از توف سنگ صورتی آتشفشانی ساخته شده است. ایروان، یکی از قدیمیترین شهرهای جهان که قدمت آن به زمان ساخت قلعه اربونی توسط پادشاه آرگیشتی اول برمیگردد. اگر میخواهید با هزینهای بسیار کم سفری به خارج را تجربه کنید، ایروان مناسبترین انتخاب خواهد بود. ایروان از جمله شهرهایی بوده که با حداقل هزینه نیز میتوانید از آن دیدن نمایید. جاذبههای دیدنی این شهر تاریخی هرساله گردشگران بسیاری را به سمت خود میکشاند. این شهر به عنوان همسایه ایران، گزینه بسیار مناسبی برای سفرهای خارجی محسوب میشود.

در سال ۲۰۱۹، ایروان ۲۸۰۰مین سالگرد تاسیس خود را جشن گرفت و این شهر را به یکی از قدیمیترین شهرهای دائماً مسکونی جهان تبدیل کرد. ایروان شهری تاریخی است که جاذبههای گردشگری بسیاری در آنجا وجود دارد. حال و هوای این شهر شبیه هیچ جای دیگری نیست، در اینجا ترکیبی عالی از فرهنگ سنتی ارمنی و استعداد اروپایی را خواهید دید. اگر قصد سفر به این شهر را دارید، باید چندین روز را صرف گشت و گذار در ایروان کنید. درمیان جاذبههای فراوان این شهر، جاذبههای تاریخی و تفریحی از محبوبیت بسیار زیادی برخوردار هستند.
اگر به تاریخ کشورها علاقه دارید و اهل موزهگردی هستید، موزه تاریخ ارمنستان شما را شگفتزده میکند. موزه تاریخ ارمنستان فعالیت خود را از سال 1921 آغاز کرده و در ان آثار باستانی بسیار کمیابی به نمایش گذاشته شده است. برخی از این آثار باستانی به زیبایی مرمت شدهاند. موزه تاریخ ارمنستان سه طبقه داشته که در هر یک از این طبقات آثار خاصی در معرض دید قرار گرفتهاند. این موزه دارای آثار باستانی در بخشهای قومشناسی، باستانشناسی، تاریخ مدرن، نیوماتیک و مجموعه آنلاین بوده که همه افراد میتولنند از آن بازدید نمایند. قدمت برخی از آثار باستانی موجود در این موزه به 5000 سال قبل برمیگردد.

اگر به تابلوهای نقاشی علاقهمند هستید، این موزه شما را به وجد میآورد. خانه موزه مارتیروس ساریان سالانه گردشگران بسیاری را به خود جذب میکند. در این موزه میتوانید آثار هنری مارتیروس ساریان را مشاهده نمایید. این هنرمند ارمنی تحصیلات خود در زمینه نقاشی را در مسکو گذراند. به همین علت در نقاشیهای او سبک هنری روسیه به چشم میخورد. آنچه در نقاشیهای ساریان بسیار به چشم میآید، استفاده از رسمهای ساده در نقاشیها است. ساریان با الهام گرفتن از طبیعت، نقاشیها را به گونهای کاملاً ماهرانه را ترسیم کرد.
از دیگر مکانهای دیدنی ارمنستان، موزه یرواند کوچار نام دارد. این موزه از سال 1984 فعالیت خود را آغاز کرد. هدف از احداث این مجموعه، آشنایی با زندگی نقاش معروف ارمنی، یرواند کوچار بود. از آثار معروف این نقاش ارمنی میتوان به تابلو زن تنها اشاره نمود. آن چه در آثار یرواند کوچار به چشم میآید، ظرافت و زیباییهای بینظیر است.
از دیگر مکانهای دیدنی ارمنستان دژ اربونی ایروان نام دارد که آن را بهعنوان یک هدف اصلی نظامی و استراتژیک پادشاهی و یک پایگاه نظامی ساختهاند. این دژ یکی از قدیمیترین دژهای جهان است که قدمت آن به 789 قبل از میلاد باز میگردد. دژ اربونی در دوره پادشاهی آرگیشتی یکم بنا شد. این دژ در آن زمان یکی از مهمترین مکانهای سیاسی اقتصادی و فرهنگی ایروان محسوب میشد. بنابر شواهد تاریخی بهدست آمده دژ اربونی مرکز ساتراپ سیزدهم هخامنشی بوده و حکمرانان آن زمان کاخ آپادانا و معبد اهورانزدا را در آنجا بنا کردهاند.
اگر به صنایع دستی و کالاهای سنتی علاقه دارید، بازار ورنیساج ایروان یکی از گزینههای مناسب در این زمینه خواهد بود. در این بازار انواع صنایع دستی و ظروف مسی دیده میشوند. همچنین شما میتوانید زیورآلات، کتاب، دوربین عکاسی، پوشاک سنتی و نقاشی را در این بازار پیدا کنید. این بازار، محلی بسیار مناسب برای خرید سوغاتی برای دوستان و آشنایان است. بازار ورنیساج در روزهای شنبه و یکشنبه در میدان ایروان برپا خواهد شد.
گورستان یرابلو در مالاتیا سباستیا ایروان واقع شده است. در این گورستان سربازان ارمنی جنگ قره باغ به خاک سپرده شدهاند. آرامگاه اشخاص برجستهای مانند آندرانیک اوزانیان و وازگن سارگسیان نیز در گورستان یرابلو قرار دارد. این گورستان در روز دوشنبه عید پاک در اندوه فرو میرود. خانوادههای بازماندگان این جنگ همچنان در اندوه درگذشتگان جنگ غره باغ باقی ماندهاند.
مجسمه مادر به عنوان یک سمبل مهم در ارمنستان شناخته میشود. این مجسمه را بیانگر مقاومت یک زن و مادری شجاع در برابر بیعدالتی مینامند. مجسمه مادر بسیار خلاقانه طراحی شده و قدمت بسیاری دارد. هرساله مردم در کنار مجسمه مادر پیروزی ملی را جشن میگیرند. مردم این کشور با دستههای گل به یاد کردن از گذشتگان میپردازند. این مجسمه در شهر ایروان، در خیابان آزاتویان و در انتها پارک طبیعی واقع شده است.
کاسکاد در زبان ارمنی به معنا آبشارهای کوچک است. این مجموعه را به دلیل پلههای بسیاری که دارد، هزار پله ارمنستان نیز مینامند. اگر به دلیل برخی مشکلات نمیتوانید از پلههای کاسکاد ایروان بالا بروید، نگران نباشید. در کنار این پلهها، پلههایی برقی نیز تعبیه شده و تا ساعت 11 قابل استفاده هستند. کاسکاد 302 متر طول دارد که برای رسیدن به این ارتفاع باید از 570 پله بالا بروید. آن چه بسیار لذتبخش بوده، تماشا منظرهای زیبا پس از بالا رفتن از پلهها است. به بالاترین نقطه این پلهها، نماد آرامش در ارمنستان گفته میشود. برخی از افراد برای رهایی از دغدغهها به کاسکاد ایروان پناه میبرند. از دیگر جاذبههای این مجموعه میتوان به فضا سبز آن نیز اشاره کرد.
از دیگر جاذبههای دیدنی ایروان میتوان به یادمان نسلکشی ارمنیها اشاره کرد. این یادمان برای بزرگداشت قربانیان نسلکشی بنا شد. در یادمان نسلکشی ارمنیها آتشکدهای افتتاح شده که از ابتدا تا به الان در حال سوختن است. بازدیدکنندگان برای بازدید از این مجموعه جهت ادای احترام به قربانیان، شاخه گلی را در کنار این شعله قرار میدهند. این یادمان نماد استقامت و پایداری مردم ارمنستان در برابر اتفاقات ناگوار محسوب میشود.

باغ گیاهشناسی ایروان یکی دیگر از مکانهای بسیار دیدنی این شهر محسوب میشود. این مجموعه در شمال شرقی ایروان واقع شده که بیشتر از 200 گونه گیاه نادر و کمیاب در آن قرار دارند. بسیاری از گردشگران برای بازدید از این باغ به ایروان سفر میکنند.
باغ گیاهشناسی ایروان از قسمتهای مختلفی تشکیل شده است که شما ساعتها میتوانید به دیدن گیاهان رنگارنگ بپردازید. انواع گونههای گیاهی نظیر گونههای گیاهی ژاپن، سیبری و آمریکا نیز در این مجموعه دیده میشوند. باغ گیاهشناسی ایروان برای کودکانی که به گیاه علاقه دارند، مکان آموزشی بسیار مناسبی بوده و میتواند ساعتها آنها را سرگرم کند.
اگر به گشت و گذار در بازار علاقهمند هستید، از بازار گوم ارمنستان نیز دیدن کنید. این بازار در شهر ایروان قرار گرفته است و در میان گردشگران محبوبیت بسیاری دارد. در هنگام ورود به بازار اولین چیزی که توجه هر فردی را به خود جلب خواهد کرد، نقش و نگارهای طلایی رنگ بازار است. این بازار از سبک معماری شوروی قدیم الهام گرفته است. در هنگام بازدید از بازار گوم قسمتهای مختلفی نظیر غرفههای فروش نان لواش، غرفه فروش سبزیجات و ترشیجات و غرفه فروش شیرینیهای مختلف را مشاهده میکنید. بازار گوم از ساعت 11 صبح تا 5 عصر پذیرای حضور گردشگران و افراد بومی منطقه خواهد بود.
کلیسا جامع سنت گریکور روشنگر را در سال 2001 در شهر ایروان ساختهاند. کلیسا جامع سنت گریگور به سبک معماری ارمنستان و توسط استپان کیورکچیان طراحی شد. تنها کسانی که از ابتدا تولد ارمنبی بودهاند، میتوانند به این کلیسا قدم گذارند. به همین علت آن را، کلیسای حواری ارمنی نامیدند. ارتفاع این کلیسا 54 متر است و مساحتی در حدود 3822 مترمربع دارد. این مجموعه 2500 نفر ظرفیت داشته که نماد اعتقادات قوی مردم ارمنستان محسوب میشود.
از زیباترین بناهای تاریخی ارمنستان گالری ملی آن است. این بنا بزرگترین موزه هنر این کشور شناخته میشود. مجموعه گالری ملی ارمنستان در سال 1921 میلادی در ایروان ساخته شد. هنرمندانی مانند مارتیروس ساریان و الکساندر تامانیان نقش بسیار مهمی در تاسیس این مجموعه داشتهاند. در این موزه 26000 قطعه از آثار هنرمندان این کشور را در معرض دید عموم گذاشتهاند. قدمت آثار باستانی این موزه از قرون وسطا آغاز و تا قرن بیستم ادامه دارد.

از قدیمیترین موزههای ارمنستان میتوان به موزه هنر مدرن ایروان اشاره کرد. این موزه در سال 1972 میلادی افتتاح شد. آنچه سبب متفاوت بودن این موزه شده، آثار هنرمندان مختلف است. برخی از هنرمندان از ایران نیز آثار خود را به این موزه فرستاده و به آنجا هدیه دادهاند. این مجموعه بهطورکلی به دو قسمت نقاشی و آثار مینیاتوری تقسیم میشود.
به کلیسای جامع سارکیس مقدس، کلیسای جامع حواریون ارمنی نیز میگویند که نمای بسیار زیبایی به شهر بخشید. این کلیسا در سال 1842 افتتاح شده و از جمله کلیساهای قدیمی ایروان محسوب میشود. کلیسای جامع سارکیس مقدس محبوبیت بسیاری در میان مردم ارمنستان داشته و در بیشتر اوقات در آنجا ازدحام جمعیت وجود دارد. کلیسای سارکیس مقدس مقابل قلعه ایروان قرار گرفته است.
موزه هنرهای روسی یکی دیگر از مکانهای دیدنی شهر ایروان محسوب میشود. سالانه بسیاری از گردشگران از سراسر دنیا برای دیدن این مجموعه به ایروان سفر میکنند. این مجموعه در سال 1984 توسط دکتر آرام آبراهامیان تاسیس شد. موزه هنرهای روسی دارای آثار تاریخی از قرن 19 و 20 میلادی بوده و تاریخ هنر روس را به تصویر میکشد. در این موزه نقاشی، مجسمه و آثار هنری بیش از 120 هنرمند روس به چشم میخورد.
اگر شما نیز از دوستداران فرش هستید، قطعاً موزه فرش مگرین شما را شگفتزده خواهد کرد. این موزه با کارخانه فرش مگرین ارمنستان ارتباط دارد. در این موزه انواع فرشهای عتیقه و دستبافت دیده میشوند. همچنین شما میتوانید در این مجموعه با فرآیند بافت فرش آشنا شوید. آنچه در موزه فرش مگرین بسیار جالب بوده، مشاهده بافندگان حین بافت فرش است. از دیگر نکات مثبت این مجموعه میتوان به اجرا موسیقی سنتی و سرو خوراکیهای محلی ایروان اشاره نمود.
این موزه در کتابخانه ملی ارمنستان قرار دارد. در موزه چاپ ایروان بزرگترین تالار مربوط به تاریخچه چاپ در ارمنستان فراگرفته است. یکی از اشیا بسیار با ارزش ارمنستان نقشه این کشور بوده که در سال 1395 در آمستردام به چاپ رسید. اگر از این موزه بازدید کنید، کتابی را خواهید دید که امضا لرد بایرون شاعر انگلیسی، در آن نقش بست. علاقه لرد بایرون به زبان و فرهنگ ارمنی زبانزد بود.
اگر از علاقهمندان هنر و ادبیات هستید، حتما سری به موزه هنر و ادبیات چارنتس بزنید. این موزه از سال 1921 فعالیت خود را آغاز کرد. از بنیانگذاران این موزه میتوان سمبات شاه عزیز را نام برد. سمبات شاه عزیز بنیانگذار شعر نو ارمنی است. این مجموعه تاریخی به عنوان بزرگترین مخزن نسخه کتابهای خطی شناخته میشود. قدمت برخی دست نوشتهها به 300 سال گذشته باز میگردد. علاوهبر کتابهای خطی، آثاری همچون پوستر، وسایل شخصی، موسیقی آلات هنرمندان و کتابخانه نیز در آنجا وجود دارند.
سخن پایانی
اگر به هنر و ادبیات علاقه دارید، شهر ایروان یکی از بهترین مقاصد گردشگری برای شما است. در این شهر موزهها و اماکن هنری و تاریخی بسیار زیادی وجود دارند که هر کسی را به وجد میآورند. بازدید از جاهای دیدنی ایروان و موزههای تاریخی این شهر میتواند ساعتها شما را مشغول کرده و از دغدغهها دور کند. بسیاری از آثار تاریخی ایروان بیانگر فرهنگ و عقاید مردم ارمنستان گفته میشود.






